
فهرست مطالب
امروزه در هر آشپزخانهای، از قابلمههای مختلفی برای تهیه غذا استفاده میشود که این قابلمهها از نظر شکل و رنگ تنوع زیادی پیدا دارند.یکی از قابلمههای خیلی پر استفاده در میان قابلمهها، قابلمه روحی است. در واقع قابلمههای روحی در بین قابلمههای موجود در بازار برای پخت و پز از لحاظ سلامتی ظروف سالمی به شمار میروند.
همچنین جالب است بدانید که در طب سنتی هم به استفاده از این جنس از ظروف توصیه شده است. البته این تنها بخش کوچکی از شگفت انگیزی قابلمههای روحی و به طور کلی محصولت روحی است. در ادمه این مقاله قصد داریم در خصوص این شگفت انگیزها و نگهداری از قابلمههای روحی نکاتی را برای شما بیان کنیم. پس تا پایان این مقاله ما را همراهی کنید.
قابلمه روحی چیست؟
قابلمه پیش از آن که در خصوص نگهداری از قابلمههای روحی صحبت کنیم لازم است بدانید که از گذشته تاکنون قابلمههای رویی یا به تلفظ عامّه مردم قابلمههای روحی مورد استفاده ایرانیان بوده است.
در واقع این سازههای روحی بخشی از ظروف آشپزخانه را تشکیل میدهند و محصولات تولیدی توسط این نوع فلز نسبتاً سبک، رسانا و منتقلکننده حرارت هستند.
یکی از حقایقی که در خصوص محصولات روحی وجود دارد آن است که اگرچه تمامی این محصولات به اسم روح تولید و در بازار عرضه میشوند اما در متریال آنها نیز از مقادیری آلمینیوم نیز استفاده میشود که همین موضوع باعث سبکی بیش از حد محصولات تولیدی توسط این آلیاژ شده است.
در میان نمونههای تولید شده از قابلمه در بازار، امروزه محصولات روحی به یکی از محصولت نوستالژیک و قدیمی تبدیل شدهاند که میتوانند ظاهری خاص را برای آشپزخانه شما به ارمغان آورند.
مزایا و معایب قابلمه روحی
همانطور که گفته شد، قابلمههای روحی در میان ایرانیان از اهمیت بالایی برخودار هستند و از کذشته تا کنون استفاده از آنها متوقف نشده است. البته این همه محبوبیت ظروف روحی دلایل مخصوص به خود را دارد که عبارتند از:
سبک بودن
از مهمترین مزیتهای محصولات روحی خصوصا قابلمههای روحی میتوان به سبک بودن آنها اشاره کرد. وزن کم در استفاده از این نوع قابلمه، باعث سرعت بخشیدن به کارها میشود. در واقع به هنگام کار کردن با این قابلمهها دچار سختی به هنگام جابهجایی نخواهید شد.

قابلمه روحی
پخش یکنواخت حرارت
پخش کردن حرارت به صورت یکنواخت یکی دیگر از مزیتهای این قابلمهها است. این ویژگی دلیلی بر پخت کامل و خوشمزه شدن مواد غذایی در این قابلمه است. به عبارت دیگر حرارتی که به قابلمه وارد میشود به صورت یکنواخت در همه قابلمه پخش شده و غذای شما به طور کامل پخته میشود.
تامین روی مورد نیاز بدن
روی از یونهای ضروری برای بدن است به گونهای که مقادیر اندکی از عنصر روی برای حفظ سلامتی افراد، رشد قد کودکان، سلامت مو و ناخن مفید است. کمبود روی در کودکان، جوانان و خانمهای شیرده و باردار نسبتاً شایع است که این کمبود باید جبران شود.
همچنین نقش روی در خنثی سازی فلزات سمی وارد شده به بدن، اهمیت این عنصر را بیشتر میکند؛ به همین خاطر استفاده از این قابلمههای روحی توصیه میشود تا سطح روی در بدن را افزایش دهد.
اکنون که مزیتهای قابلمههای روحی را مطالعه نمودید بهتر است قبل از هر نوع استفاده از این نوع قابلمهها، معایب آنها را نیز مطالعه نماید. آگاهی از معایب قابلمههای روحی استفاده بهتری از آنها را برای شما رقم خواهد زد. اصلیترین معایب قابلمههای روحی عبارتند از:
داشتن مواد مضر
همان طور که اشاره کردیم، قابلمه روحی امروزه به طور عمده با آلومینیوم تولید میشوند. با توجه به این مسئله باید دقت داشته باشید که اگر مواد غذایی اسیدی و شور را داخل آنها نگهدارید، باعث آزاد شدن مواد مضر میشود.
آسیب دیدن سریع قابلمه
نگهداری طولانی مدت مواد اسیدی و یا شور قابلمه روحی باعث آسیب دیدن قابلمه میشود. به این نکته توجه داشته باشید که، داخل این قابلمه ها برنج خیس نکنید؛ زیرا آلومینیوم در برابر نمک هیچ گونه مقاومتی ندارد و به سرعت با آن ترکیب میشود.
ورود بیش از اندازه روی به بدن
اگر جنس قابلمهای که دارید روی اصل است، توجه داشته باشید که بهتر است تنوع جنسهای مختلف قابلمهها را رعایت کنید؛ چرا که ورود مقادیر زیاد روی به بدن مسمومیتزا است و موجب ایجاد علائمی همچون سردرد میشود.
روش های نگهداری از قابلمه های روحی
اصلیترین چالش برای نگهداری قابلمه روحی، جلوگیری از سیاه شدن آن در زمان پخت غذاست. برای رسیدن به این هدف بهتر است در زمان پختن سوپ، آش و یا خورشت در ظروف روحی، چند قطره آبلیمو یا سرکه به محتویات داخل قابلمه اضافه کنید.
همچنین قابلمه روحی را روی شعله و حرارت مستقیم قرار ندهید. از طرفی میتوانید برای جلوگیری از سیاه شدن قابلمه پیش از قرار دادن قابلمه روی اجاق گاز، سطح خارجی قابلمه را با مایع ظرفشویی آغشته کنید.
در صورتی که کار از کار گذشته و قابلمه روحی سیاه شده بود، میتوانید از روشهای زیر کمک بگیرید و قابلمه روحی خود را مثل روز اول سفید کنید. بهترین روشها برای سفید کردن قابلمه روحی به شرح زیر هستند:
استفاده از سرکه و جوش شیرین
شما میتوانید از سرکه و جوش شیرین برای سفید کردن قابلمه استفاده کنید. برای این کار در مرحله نخست، قابلمه را با آب داغ خیس کنید. سپس روی بدنه قابلمه جوش شیرین بریزیدو کمی سرکه روی جوش شیرین ها بپاشید. این کار باعث ایجادکف روی سطح قابلمه می شود. در نهایت پس از 15 دقیقه با استفاده از سیم و مایع ظرفشویی میتوانید قابلمه را بشویید.
استفاده از مواد شوینده
شما میتوانید از مواد شوینده برای سفید کردن قابلمه روحی کمک بگیرید. اگر میزان سیاهی درون قابلمه روحی به مقدار کم باشد، میتوانید با ریختن آب گرم و استفاده از مواد شوینده به مدت 5 دقیقه در قابلمه، سیاهیها را از بین ببرید.
کمک گرفتن از آبلیمو و مایع ظرفشویی
با استفاده از آبلیمو و مایع ظرفشویی نیز میتوان قابلمه روحی را سفید کرد. به عبارت دیگر یکی از شیوههای سفید کردن داخل قابلمه روحی، ریختن مخلوط آبلیمو و مایع ظرفشویی درون قابلمه روحی و قرار دادن قابلمه روی شعله به مدت چند ساعت است.
به کار بردن جوش شیرین و لیمو
شما میتوانید از جوش شیرین و لیمو برای سفید و براق کردن قابلمه روحی بهره بگیرید. در ابتدا مواد غذایی و خرده ذرات باقیمانده را از قابلمه روحی بیرون بریزید. سپس کمی آب در قابلمه بریزیدو بعد از آن داخل قابلمه را با مقدار زیادی جوش شیرین بپوشانید. لیمویی را از وسط نصف کنیدو یا استفاده از آن سطح قابلمه را بسابید.
استفاده از جوش شیرین و هیدروژن پراکسید
از جوش شیرین و هیدروژن پراکسید نیز میتوانید برای سفید کردن قابلمه روحی استفاده کنید. جوش شیرین را با هیدروژن پراکسید (به نسبت یک به سه) ترکیب کرده و محلول را با استفاده از اسپری، بر روی بدنه قابلمه اسپری کنید. سپس در حدود یک ساعت صبر کنید و در پایان قابلمه روحی را با آب ولرم آبکشی کنید.
کمک گرفتن از نمک
قابلمه روحی را با استفاده از نمک، سفید کنید. از نمک درشت، میتوانید برای از بین بردن جای سوختگی در قابلمه روحی استفده نمایید؛ زیرا به سرعت چربیها را پاک میکند. برای این کار نمک را با آب داغ و مایع ظرفشویی یا آبلیمو ترکیب کرده و در نهایت قابلمه را با آب ولرم آبکشی کنید.
استفاده از سس کچاپ
برای سفید کردن قابلمه روحی سس کچاپ را به کار بگیرید. استفاده از سس کچاپ برای سفید کردن قابلمههای روحی کدر بسیار رایج است. قسمت سیاه شده را با سس کچاب بپوشانید و پس بعد از ۱۰ دقیقه آن را با آب ولرم بشوئید.
بهره بردن از خمیر دندان
از خمیر دندان میتوانید برای سفید کردن این نوع قابلمه کمک بگیرید. خمیر دندان را بروی سطح داخلی قابلمه به صورت دایرهوار بریزید. سپس با استفاده از یک اسفنج خمیر دندان را به طور یکنواخت پخش کنید. در پایان داخل قابلمه آب گرم ریخته و پس از چند دقیقه قابلمه را بشویید.
سفید کردن قابلمه روحی با صابون
از صابون برای سفید کردن قابلمه روحی استفاده کنید. میتوانید برای تمیز کردن قابلمه روحی از سیم ظرفشویی همراه با یک صابون کمک بگیرید. نخست صابون را روی سیم ظرفشویی و سیم را روی قابلمه روحی بکشید.
توجه داشته باشید که قابلمه را هر بار که میسابید،آب بکشید تا لک روی آن ایجاد نشود. اگر قابلمه روحی بوی صابون گرفت پس از آبکش کردن قابلمه آن را با اسکاج و مایع ظرفشویی خوب بشویید تا دیگر بو ندهد.
بهره بردن از قرص ماشین ظرفشویی
از قرص ماشین ظرفشویی برای سفید کردن قابلمه روحی میتوانید بهره بگیرید. برای این امر داخل قابلمه روحی را با مقدار کمی آب پوشانده و آن را روی حرارت ملایم قرار دهید. در مرحله بعد قابلمه روحی را از روی حرارت برداشته و قرص را روی تکههای سوخته بتراشید. در نهایت قابلمه را با آب گرم و صابون بشویید.
استفاده از فویل آلومینیوم
فویل آلومینیوم را برای سفید کردن قابلمههای روحی به کار بگیرید. برای استفاده از این روش لازم است مقدار زیادی جوش شیرین روی تکههای سوخته و سیاه بپاشید و به آن کمی آب داغ اضافه کنید تا خمیر شود. کمی فویل آلومینیومی را مچاله کنید و شروع به مالش دادن آن در قابلمه کنید تا تمام قسمتهای سیاه و لکهدار تمیز شوند. در پایان هم ظرف را با آب گرم و صابون بشوئید.
جمع بندی و سخن پایانی
در عصر حاضر استفاده از قابلمههای روحی کمتر شده است. از طرفی مدتی است که به سبب شباهت قابلمهها با جنس آلومینیوم به قابلمهها با جنس روی، این قابلمهها را به جای فلز روی از آلومینیوم می سازند تا قیمت تمام شده کمتری داشته باشند.
باید بدانید که روی یک عنصر لازم برای بدن انسان است، پخت غذا درون قابلمه روحی موجب آزاد شدن مقداری روی داخل غذا و ورود آن به بدن می شود.
متاسفانه همانطور که اشاره کردیم بیشتر ظروف روحی فقط اسم روی را یدک میکشند. اگر توانستید قابلمه روحی یا رویی اصل را پیدا کنید، حتماً آن را خریداری کنید تا از خواص آن بهرهمند شوید.
در نگهداری و مراقبت از قابلمههای روحی از مواد شیمیایی و پاککنندههای قوی برای سفید کردن قابلمه استفاده نکنید؛ چرا که وارد شدن این مواد مضر به درزهای بدنه قابلمه، سلامت افراد را تهدید خواهد کرد.
نکات لازم برای نگهداری قابلمههای روحی را به همراه مزایا و معایب آن در این مقاله شرح دادیم.
در صورتی که قصد خرید این نوع قابلمهها را دارید، حتما این موارد را مدنظر داشته باشید. چنانچه تجربه استفاده از این نوع قابلمهها را دارید، حتما آن را در قسمت نظرات با ما به اشتراک بگذارید. همچنین میتوانید صفحه اینستاگرام ما دنبال کنید تا پاسخگوی سوالات شما نیز در بخش نظرات باشیم.
انواع قابلمه و ظروف آشپزخانه را میتوانید ازفروشگاه هانیمان تهیه کنید.
مقالات مرتبط
- منتشر شده:
- دستهبندی: راهنمای خرید
- منتشر شده:
- دستهبندی: راهنمای خرید, معرفی کالای آشپزخانه
- منتشر شده:
- دستهبندی: نکات خانهداری
- منتشر شده:
- دستهبندی: راهنمای خرید, معرفی کالای آشپزخانه
- منتشر شده:
- دستهبندی: معرفی کالای آشپزخانه, نکات خانهداری